Türk-İslam Tarihinde Hayali Varlıklar

Hayal gücü; insanı insan yapan özelliklerin en önemlisidir. Atalarımız onun sayesinde duvarlara göz alıcı hayvan resimleri çizmiş, taş ve ahşaptan yüce tapınaklar dikmiş ve asırlar boyunca yankılanan edebi eserler üretmiştir. Bu bitmek bilmez üretim boyunca insanlar karşılaştıkları şeyleri açıklamak için de hayal güçlerine başvurmuşlar, sadece kafalarında var olan varlıklar ile dünyalarını donatmışlardır. Bu yolla üretilen hayali varlıklar, her kültürün vazgeçilmez öğeleridir.

Bazen unutsak da, bizi meydana getiren kültür de kendi hayali hayvanat bahçesini besliyor. Asırlar önce bozkırlardaki atalarımızı korkuyla titreten köpek başlı veya başsız savaşçılar, İslam’ın yükselişi ile hayatımıza giren Cinler ve yanlarındaki tüm göksel tayfa dünya görüşümüzü, inançlarımızı ve kültürümüzü şekillendiren varlıklardan sadece bir kaçı.

Az önce yukarıda Sunuş kısmını okuduğunuz kitap, bugün elime geçti (satın aldım) ve gün içinde bitirdim. İçinde adı sanı duyulmamış varlıklardan en bilinenlerine kadar (Zümrüdüanka, gulyabani vs) garip gurup her türlü şeye yer verilmiş. Yazar Mehmet Kösemen, garip bir insan herhalde. Kitabı aldığıma göre benim de çok normal birisi olduğum söylenemez belki; ama şahsen Türk-İslam kültürünün neler içerdiğine dair bilgimi de genişletmek isteğimin etkisi olduğunu söyleyeceğim.

Mitolojiye veya fantastik kurguya ilginiz varsa eğer, okuyabilirsiniz. 10 dakikanızı alır zaten. Tabi kitaptaki resimlerin genellikle rezalet oluşu ve şu şekilde (Bu yapının nedeni efsanedeki bir detaydan çok gergedan gibi yatay biçimli bir hayvanı dikey formdaki sayfaya sığdırmanın derdi idi.) bir yorumun yapılması sizi soğutabilir. Yine de, yazarın araştırarak bunca (?) bilgiyi bir araya getirmesi de takdire şayan bir durum.

Kitabı çoktan bitirdim ve kütüphanemdeki yerini aldı. Şimdi de verdiğim 9.90 YTL’ye yanıyorum.